Vier op de tien cafés verdwenen: ‘Jeugd gaat liever naar festivals’

Het aantal cafés in Limburg is de afgelopen jaren fors gedaald. Voor de regio Midden-Limburg houdt dat in dat het aantal cafés sinds 2007 met bijna veertig procent is afgenomen. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

In 2007 waren er welgeteld 1560 cafés in heel Limburg. In het derde kwartaal van 2024 zijn dat er nog maar 880. Er zijn verschillende redenen voor deze afname. Zo bereikte de kredietcrisis in het najaar van 2008 haar hoogtepunt. Dat had ook in de jaren daarna nog gevolgen voor de economie. Verder zorgde de coronapandemie ervoor dat veel Limburgse cafés het zwaar hadden.

Zwaar voor de kiezen

Christel Nabuurs, regiomanager Noord- en Midden Limburg bij Koninklijke Horeca Nederland (KHN), laat weten dat de tendens van de afnames van cafés in heel Nederland te zien is, maar het is belangrijk om de cijfers in perspectief te plaatsen. “Limburg had in verhouding de meeste cafés per aantal inwoners. Ieder klein gehucht had makkelijk drie cafés. In de rest van Nederland waren over het algemeen al minder cafés.”

Maar cafés hebben het volgens Nabuurs sinds 2007 inderdaad flink voor de kiezen gehad. Dat begint onder andere met het rookverbod in 2008 en de bankencrisis. “Het uitgaanspubliek gaat ook op een andere manier op stap. Sociale media hebben veel overgenomen. Vroeger vertelde je nog in een café wat je die week had meegemaakt, dat krijg je nu mee via sociale media. En de jongere generatie gaat veel meer naar festivals”, aldus Nabuurs. En meer recent kregen cafés het zwaar door de coronapandemie.

Verbouwen

Ellen Rinkens, eigenaar van Eetcafé Liebes in Posterholt, springt samen met wijlen haar man Paul Rinkens juist in het diepe tijdens de coronapandemie. In 2021 kopen zij het café nadat het twee jaar leeg heeft gestaan. Midden in de lockdown beginnen zij aan de verbouwing, terwijl zij op dat moment ook nog hun Eetcafé en Bed & Breakfast ’t Elfde Gebod in Echt hebben. Daar kunnen mensen in diezelfde periode nog hun eten afhalen. “Het maakte het voor ons makkelijker om deze stap te zetten, omdat wij het eetcafé in Echt al hadden”, aldus Ellen.

Daarnaast heeft Ellen binding met het dorp, omdat zij daar een groot deel van haar leven heeft gewoond. Als lid van Zaate Hermenie Onger Veurbehoud brengt zij veel tijd door in het dorp tijdens carnaval. “Het idee voelt raar dat je langs Liebes komt en dat het niet open is. De meeste mensen stonden tijdens de carnavalsoptocht bij Liebes, ook toen het cafe gesloten was. Ik denk dat wij net op tijd waren met het kopen van het café, want anders was de kans groot dat het nu appartementen zouden zijn.”

Inkoopkosten

Volgens Nabuurs neemt het aantal cafés ook af doordat het inkopen duurder wordt. “Deze prijs berekenen ondernemers door, omdat het anders niet vol te houden is. Maar dat betekent ook dat er minder mensen komen. Vroeger gingen mensen vier avonden per week op stap. Dat is tegenwoordig niet meer te betalen.”

“Voetbalverenigingen draaien op vrijwilligers en worden deels gefinancierd door de gemeente. Dat kan een horecagelegenheid niet.“

Daarnaast is de verwachting dat de tijd van voor 2005 niet meer terugkomt. “Tegenwoordig zijn er steeds meer multifunctionele centra (MFC), dus er zullen ook niet zomaar meer cafés bijkomen. Daarnaast zijn bijvoorbeeld voetbalverenigingen plekken waar mensen nu bij elkaar komen, omdat het goedkoper is daar. Zij draaien op vrijwilligers en worden deels gefinancierd door de gemeente. Dat kan een horecagelegenheid niet. Dat heeft allemaal invloed.”

Utopie

Het is volgens Ellen een utopie dat er meedere kroegen zijn in een dorp, want het is moeilijk om meerdere kroegen open te houden.  “Je ziet tegenwoordig dat we als kroegen elkaar meer afwisselen in plaats van dat alle kroegen tegelijk vol zijn. Als er tijdens carnaval evenementen in De Beuk of KA-huis zijn merken wij dat als kroeg ook, daar waar er vroeger overal iets te doen was. Onze generatie heeft een hang naar sfeer en kroegen, maar ik kan niet anders dan tot de conclusie komen dat dit voor toekomstige generaties minder geldt.”

Toch weten mensen hun weg naar Liebes te vinden. Meestal wordt er van te voren gereserveerd. Al zijn er in de zomer, tijdens de kermis en carnaval ook mensen die spontaan langskomen voor een hapje en een drankje.

Geschreven door Puck Schmitz