‘Heksenmonument gaat niet alleen over de geschiedenis’

Wordt het Oudewater, Lochem of toch Roermond? Het gaat in dit geval niet om het binnenhalen van een sporttoernooi of een belangrijk bedrijf maar om de vestiging van een heksenmonument.

Een landelijke werkgroep is bezig met de realisatie van dat monument en in Roermond is er nu een lokale werkgroep mee aan de slag gegaan. Ondanks dat het niet per se een vrolijk onderwerp is, vinden zij dat het heksenmonument in Roermond thuishoort. Veel vermeende heksen kwamen hier op de brandstapel en daarom denkt de werkgroep het monument naar Midden-Limburg te halen. In 1613-1614 belandden zo’n 65 mensen op de brandstapel. Anderen werden gemarteld tot ze bekenden schuldig te zijn aan hekserij. De verhoren en folteringen in Roermond vonden plaats in de Rattentoren, die tot de 19de eeuw bekendstond als de Heksentoren.

Volgens lid van de lokale werkgroep, Johan de Wal, is niet te zeggen hoeveel kans Roermond maakt: “Maar ik vind wel dat wij de beste papieren hebben gezien onze geschiedenis.” De Wal wijst er verder op dat de gemeente hun plannen steunt.

Actueel

Het Nationale Heksenmonument moet volgens De Wal een plek worden waar het niet alleen gaat om het verleden maar ook om de toekomst. “Geweld tegen vrouwen of discriminatie zijn thema’s die nu ook nog altijd actueel zijn”, zegt De Wal. Ook wil de lokale werkgroep dat het monument aansluit bij het sociale leven van vandaag de dag, lokaal en nationaal. “Denk aan educatieve projecten voor het onderwijs. Je kunt je bijvoorbeeld voorstellen dat schoolkinderen straks eerst bepaalde lessen volgen en daarna het nationale monument in Roermond bezoeken”, zo denkt De Wal.

De werkgroep is nu volop informatie aan het verzamelen voor het schrijven van een bidbook. Dat moet begin september klaar zijn. Daarna is het aan de landelijke stichting om een definitieve keuze te maken. Dat zal gebeuren op “democratische wijze” zo zegt de stichting op de website.

De katholieke kerk had een groot aandeel in heksenverbrandingen. Het idee was dat deze vrouwen een pact met de duivel sloten en deden aan tovenarij. In werkelijkheid ging het om mensen die niet leefden zoals de kerk dat graag zag. Vrouwen die afweken van het normale, een duidelijke mening hadden en vaak ook vroedvrouwen liepen kans beticht te worden van hekserij. Voor de kerk en de gevestigde orde was het een manier om deze vrouwen de mond te snoeren en het volk aan de regels van de kerk te onderwerpen.